
Mój nauczyciel biologii zwykł mawiać: „Nie wierzcie w testy na inteligencję. Ja kiedyś taki zrobiłem i wyszło, że jestem idiotą”. Ten nauczyciel bywał bardzo ekscentryczny, ale na pewno nie był idiotą. Ja nigdy nie zrobiłem sobie tradycyjnego testu na inteligencję. Może dlatego, że obawiałem się wyniku, a może dlatego, że nigdy nie czułem potrzeby, aby go poznać. Chociaż, kiedy zrobiłem sobie test genetyczny, wskazał, że „mam predyspozycje do wyższej inteligencji IQ”.
Dziś testy IQ to przeżytek. Coraz powszechniejszą staje się teoria, że nie da się zmierzyć inteligencji jednym testem, ponieważ nie istnieje jedna inteligencja. Spośród teorii inteligencji na szczególną uwagę zasługuje teoria profesora kognitywistyki z Uniwersytetu Harvarda, Howarda Gardnera. Badał on procesy inteligencji i wyróżnił jej typy, które opisał w książce Frames of mind (Ramy umysłu).
Gardner później swoje tezy rozwinął i przedstawił w książce Inteligencje wielorakie. Tutaj krótko opiszę wyróżnione przez Gardnera typy inteligencji.
Inteligencja logiczno-matematyczna. Osoby o wysokiej inteligencji logiczno-matematycznej dobrze sobie radzą z rozwiązywaniem zadań matematycznych i logicznych. Potrafią także krytycznie myśleć. Z tego powodu często zostają wybitnymi naukowcami – matematykami, informatykami czy fizykami.
Inteligencja lingwistyczna. Osoby o wysokiej inteligencji lingwistycznej, zwanej również językowo-werbalną, sprawnie posługują się językiem mówionym i pisanym. Nauka języków przychodzi im z łatwością. Wiele z nich zostaje pisarzami, poetami, tłumaczami literatury oraz wybitnymi mówcami.
Inteligencja przestrzenna. Osoby o wysokiej inteligencji przestrzennej, zwanej również wizualno-przestrzenną, myślą obrazami i świetnie orientują się w przestrzeni. Potrafią także doskonale korzystać z map. Często wykonują zatem zawody artystyczne – zostają malarzami, rzeźbiarzami, architektami czy projektantami miast.
Inteligencja muzyczna. Osoby o wysokiej inteligencji muzycznej mają świetny słuch muzyczny, wyczucie rytmu i potrafią dobrze śpiewać. Często zostają kompozytorami, muzykami i śpiewakami.
Inteligencja ruchowa. Osoby o wysokiej inteligencji ruchowej cechują się dobrą koordynacją i zmysłem równowagi. Często zostają sportowcami, tancerzami, żołnierzami czy chirurgami.
Inteligencja międzyludzka (społeczna). Pojęcie inteligencji społecznej wprowadził w 1920 roku Edward Thorndike. Osoby o wysokiej inteligencji społecznej, zwanej również międzyludzką, potrafią budować doskonałe relacje z ludźmi, są dobrymi słuchaczami i umieją rozmawiać z innymi. To cecha liderów politycznych, biznesowych czy religijnych oraz dobrych nauczycieli i wykładowców.
Inteligencja wewnętrzna. Osoby o wysokiej inteligencji wewnętrznej, czyli intrapersonalnej, są nastawione na rozwój osobisty i stałe doskonalenie się. Są zmotywowane, dużo wiedzą na swój temat i mają poczucie własnej wartości. To urodzeni filozofowie, psycholodzy i terapeuci.
Warto dodać, że oba typy inteligencji: społeczna (międzyludzka) i wewnętrzna, znajdują swoje połączenie w kategorii tak zwanej inteligencji emocjonalnej. Pojęcie to spopularyzował psycholog Daniel Goleman, gdy napisał wspomnianą już przeze mnie bestsellerową książkę Inteligencja emocjonalna. Wyróżnikiem tej inteligencji jest empatia, czyli umiejętność współodczuwania. Zdaniem wielu determinuje ona karierę.
Inteligencja przyrodnicza. Osoby o wysokiej inteligencji przyrodniczej rozumieją funkcjonowanie przyrody i natury, kochają zwierzęta. Często zostają ogrodnikami, leśnikami czy zoologami lub weterynarzami. Pewnym nawiązaniem do teorii Gardnera jest teoria inteligencji ekologicznej, spopularyzowana przez Daniela Golemana w książce Inteligencja ekologiczna.
Inteligencja egzystencjalna. Osoby o wysokiej inteligencji egzystencjalnej cechują się dużą wrażliwością duchową, często są to jednostki religijne, które czują potrzebę wewnętrznego rozwoju. Z tego powodu wielu z nich zostaje duchownymi.
Warto ustalić, jaki rodzaj inteligencji przeważa w twoim przypadku, gdyż może, a nawet powinno, mieć to istotne znaczenie dla wyboru studiów czy kariery lub zmiany ścieżki zawodowej. Gdybym sam miał wskazać dwa typy inteligencji, które dominują u mnie, bez wahania odpowiedziałbym: inteligencja wewnętrzna i międzyludzka. Szczególnie ten drugi rodzaj inteligencji pomaga mi w tym, co robię.
Nawet jeśli nie masz wrodzonej inteligencji, można ją rozwinąć. Ostatnio z pomocą przychodzą nawet badania genetyczne, w których można stwierdzić określone predyspozycje, np. u mnie test wskazał szczególne predyspozycje w zakresie inteligencji emocjonalnej (co nie było zaskoczeniem) oraz inteligencji matematycznej (co było dla mnie zaskakujące). Być może miałem wyjątkowego pecha do nauczycieli matematyki i dlatego nigdy nie rozwinąłem talentu w tym kierunku.
Myślę, że warto skorzystać z najnowszych dokonań naukowych i wybierając szkołę dla dziecka, kierunek studiów czy wreszcie ścieżkę kariery, zrobić test genetyczny.
Pamiętaj jednak, że test genetyczny wskazuje predyspozycje, które mogą być dalej uwarunkowane przez czynniki środowiskowe, sposób edukacji czy wiele innych składowych. W praktyce więc „wrodzoną” inteligencję można rozwijać lub nie. Warto jednak, na możliwie wczesnym etapie, odkryć swoje naturalne talenty.
Zachęcam do poznawania siebie, swojej satysfakcjonującej drogi zawodowej i czerpania radości z tego co się robi. Narzędzia, przykłady wskazówki znjedziesz w książce „Mapa Kariery, Wystartuj/Przyspiesz/Zmień”.
politolog, prawnik, ekspert personal brandingu, wizerunku publicznego, public relations i marketingu politycznego
© Copyright 2023 by Trzeciak.pl